Akdiken (Rhamnus cathartica)

Akdiken bitkisi geyik dikeni, ateş tacı ya da barut ağacı olarak da halk arasında bilinmektedir. Hünnapgiller ailesinden olan akdiken çalı görüntüsüne sahipken boyu 3 metreye kadar uzayabilmektedir. Dallarında diken bulunur. Taze fidanları gri gümüş rengindedir, olgunlaştığında bu renk siyaha dönüşür. Akdiken bitkisinin yaprakları oval ya da kenarlar dişli bir kalbe benzer. Yaprakları küçük ve yeşildir. Çiçekleri yaz aylarında açarken meyveleri olgunlaştığında siyah bir bezelyeye benzer. Meyvelerinin içerisinde 8 mm büyüklüğünde dört adet çekirdek bulunmaktadır. Bu meyvenin tadı biraz ekşi ve acı arasındadır. Akdiken tohumu bitkinin meyvesinde bulunur. Akdiken bitkisinin genelde yetiştiği yer Anadolu’dur. xÖzellikle Kuzey Anadolu’da yabani olarak kendiliğinden yetişirken dekorasyon amaçlı bahçe bitkisi olarak da yetiştirilen bir bitkidir.

Akdikenin faydaları;

• Akdikenin içerisinde C vitamini bulunur,
• Kabızlığa karşı etkilidir,
• Boğaz ağrılarının giderilmesi için bal ile oluşturulacak bir karışım yapılarak kullanıldığında faydalıdır,
• Kalp çarpıntısına faydalıdır,
• Sarılık tedavisinde kullanılır.

          Akdikenin meyveleri güneş ışıklarının altında kurutulur. Bu işlem suni olarak da yapılmaktadır. Ayrıca meyveleri taze iken şurup halinde de tüketilebilir. Eğer meyveleri olgunlaşmadan kullanılmak istenirse karın ağrısına sebebiyet verebilir. Akdiken bitkisinin içerisinde lokain, antrakinon ve C vitamini bulunmaktadır.

          Akdiken çayı bitkinin meyvelerinden ya da yapraklarından elde edilmektedir. Akdiken bitkisinde bulunan aktif kimyasalların zararlı etkilerinin ortadan kalkması için kurutulmuş halde yaklaşık olarak bir yıl kadar bekletilmesi önerilmektedir. Akdiken çayı öncelikle basur tedavisinde kullanılan bir çay türüdür. Bu çayı hazırlamak için öncelikle bir bardak kaynar suya iki tatlı kaşığı bitki suya eklenir ve 10 dakika demlemeye bırakılır. Bu çay sabahları bir bardak olarak tüketilmelidir. Bitkinin taze meyvelerinden faydalanılmak isteniyorsa; olgunlaşan meyvelerden yaklaşık olarak 10 adet kadar sabahları aç karnına tüketilmesi gerekmektedir. Şifalı bitkiler arasında akdiken bitkisi şurubu hazırlanarak da bitkiden faydalanılmaktadır. Olgunlaşmış olan meyveler, uygun bir tencerede şeker ve su ilave edilerek kaynatılır. Kaynatma işlemi en fazla yarım saat olmalıdır. Bu işlemden sonra şurup elde edilir. Elde edilen bu şurup bitkisel tedavi anlamında sabahları aç olarak bir yemek kaşığı kadar tüketilmelidir.